Interesuje Cię Polska Południowa i chcesz dowiedzieć się, co warto tam zobaczyć i jakie atrakcje na Ciebie czekają? Wbrew pozorom, Polska Południowa to nie tylko Kraków, bieszczadzkie połoniny, Zakopane. Nie musisz wędrować w tłumie, nie musisz wydawać fortuny na wycieczkę i stawać oko w oko w komercją, tłumami, kolejkami. Możesz ruszyć w miejsca nieoczywiste, poza szlakiem. Miejsca, które ukoją duszę, dadzą Ci spokój. Takie, w których cieszyć się będziesz przestrzenią, niezwykłymi widokami, a w wielu przypadkach na szlakach nie spotkasz innego wędrowca. Polska południowa pełna jest takich miejsc, o których wciąż mało się mówi, a w których można zapomnieć o pędzącym jak szalony świecie. Z dala od tłumów, drogich biletów wstępu, kolejek, komercji. To miejsca autentyczne, pełne niezwykłych widoków, dzikiej przyrody, ciszy, miejsca, w których czas się jakby zatrzymał.
Polska południowa – atrakcje, co zobaczyć
Przekonaj się, jakie miejsca poza szlakiem czekają na Ciebie w Polsce Południowej i rusz na niezwykłe wędrówki! Poznasz fascynujące historie, ujrzysz piękną, dziką przyrodę, znajdziesz ukojenie i spokój. A przede wszystkim odpoczniesz i wrócisz z uśmiechem na twarzy. Każde z tych miejsc znajduje się w Polsce południowej – głównie w województwie podkarpackim, ale także w małopolskim i świętokrzyskim. Wraz z naszymi kolejnymi wycieczkami wpis ten będzie się rozrastać, a jeśli masz jakieś inne, ciekawe miejsca poza szlakiem w Polsce południowej do polecenia – koniecznie daj znać w komentarzu pod tym wpisem! Zbierzmy tutaj inspiracje na wyjątkowe wycieczki!
Dawne bieszczadzkie wioski – Podkarpackie – Polska południowa atrakcje
„Bieszczadzki Worek” śladem dawnych wiosek, szlak który jest dużo mniej uczęszczany niż słynne połoniny. Dzisiaj mówi się „rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady” mając na myśli miejsce pełne ciszy i bliskość natury. Ale Bieszczady kiedyś były jednym z najbardziej zaludnionych terenów. Jeszcze do II wojny światowej istniało tutaj mnóstwo wielonarodowych wiosek, gdzie wyznawcy różnych religii, członkowie różnych narodowości byli braćmi. Połoniny były pastwiskami, a wioski otoczone były sadami pełnymi owoców.
Obraz Bieszczad zmienił się wraz z II wojną światową, “Akcją Wisła” i polityką, która sprawiła, że wielu dawnych mieszkańców tych terenów musiało opuścić swoje domy, swoich sąsiadów i ruszyć w nieznane zaczynać wszystko od nowa. A dawne, tętniące życiem bieszczadzkie wioski zaczęła przejmować dzika przyroda. Po nich pozostały dzisiaj ślady cerkwi i kościołów, fundamenty domów, stare cmentarze ukryte pośród drzew, zarośnięte roślinnością piwnice domów… Rusz szlakiem dawnych bieszczadzkich wiosek, a wśród nich odwiedź Sianki, Sokoliki, Beniową, Hulskie, Dźwiniacz Górny, Krywe. To niezwykle melancholijna, wzruszająca wędrówka, podczas której poznasz zupełnie inne Bieszczady niż te, które znasz z wędrówek po popularnych połoninach.
Więcej o tym można poczytać w naszym wpisie – Opuszczone wioski w Bieszczadach.
Beskid Niski – Jaśliska – Podkarpacki Szlak Filmowy – Podkarpackie
Beskid Niski to świat zapomniany, pełen niezwykłych widoków, szlaków, na których często nie sposób spotkać innego człowieka, idealne miejsce na wędrówki i wycieczki rowerowe. Podczas wycieczek warto się wybrać do Jaślisk – wioski, która niegdyś była bardzo ważnym miejscem, leżącym na szlaku handlowym między Węgrami i Polską. A dzisiaj jest jednym z najbardziej przyciągających filmowców miejsc, idealnie nadające się jako tło do filmów.
Właśnie dlatego powstał Podkarpacki Szlak Filmowy, a Jaśliska są jednym z najważniejszych tutaj punktów. Pośród pięknych, drewnianych domów, zielonych wzgórz, przydrożnych krzyży i kapliczek kręcono m.in. filmy „Boże Ciało”, „Wino Truskawkowe” czy „Twarz”. Warto ruszyć szlakiem filmów i odkryć zapomniany Beskid Niski, w którym czas się zatrzymał. To niezwykła kraina poza szlakiem, z dala od zgiełku wielkiego miasta, otoczona zielenią, spokojem i autentycznością.
Więcej można przeczytać w naszym wpisie – Beskid Niski – atrakcje.
Bóbrka – pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej – Podkarpackie – Polska Południowa atrakcje
Choć ropa naftowa kojarzy się głównie z USA, Rosją czy potęgami arabskimi, to właśnie w podkarpackiej Bóbrce powstała pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej, z której czarne złoto wydobywano na skalę przemysłową. Założona została w XIX wieku przez Ignacego Łukasiewicza – wynalazcę lampy naftowej na terenach dzisiejszego Beskidu Niskiego. Niegdyś tereny te były jedną z potęg wydobycia ropy naftowej na świecie! A Polska była jednym z głównych wydobywców ropy naftowej na świecie! Dawna Galicja pachniała fortuną, a do Bóbrki i okolic Krosna przybywali ludzie z różnych zakątków świata w pogoni za czarnym złotem i fortuną! Kto wie, może miała szansę być potęgą naftową?
Niestety złoża naftowe nie są tutaj tak wydajne, jak w innych krajach, ale do dziś wydobywa się tutaj ropę naftową. Dzisiaj w Bóbrce działa fantastyczny skansen, w którym można poznać początki przemysłu naftowego i czarnego złota, tak pożądanego we współczesnym świecie. A także poznać z bliska postać Ignacego Łukasiewicza – niezwykłego odkrywcy, wynalazcy, farmeceutę, filantropa, który chętnie dzielił się swoją wiedzą z innymi.
Więcej można przeczytać w naszym wpisie – Bóbrka – kolebka wydobycia ropy naftowej.
Szlak Architektury Drewnianej i Cerkwie – Podkarpackie i Małopolskie
Niegdyś tereny południowej Polski były niezwykle różnorodne pod względem narodowościowym, wyznaniowym. Jeszcze do czasów wysiedleń w czasie i po II wojnie światowej żyło tutaj wielu Łemków, Ukraińców, Rusinów, którzy byli wyznania greckokatolickiego i prawosławnego. Choć niektórzy z nich wrócili tutaj po latach, po dawnych mieszkańcach terenów podkarpackiego i małopolskiego zostały niesamowite drewniane cerkwie pośród zielonych wzgórz i bujnej roślinności.
Nie wszystkie cerkwie przetrwały do dzisiaj, ale te, które pozostały są niezwykłym świadectwem różnorodności, tolerancji i braterstwa. Warto ruszyć śladem cerkwi np. do Świątkowej Wielkiej i Małej, do Smolnika, do Krempnej, Kotani w województwie podkarpackim, ale także Kwiatoń, Owczary, Bartne w województwie małopolskim i Beskidzie Gorlickim. To niezwykłe drewniane perły pośród zielonych drzew, a w wielu nich do dzisiaj podziwiać można wyjątkowe ikonostasy i wielowiekowe polichromie. Na Szlaku Architektury Drewnianej znajdziesz nie tylko piękne cerkwie, ale także drewniane kościoły, dworki, wiatraki i wiele więcej. W Podkarpackim jest to ponad 120 obiektów, w Małopolskim ponad 230! Tak więc rusz na tą niezwykłą wędrówkę i odkryj dawne drewniane perełki z dala od zgiełku miasta i tłumów!
Więcej o cerkwiach na południu w naszym wpisie – Cerkwie na Podkarpaciu – Szlak Architektury Drewnianej.
Beskid Gorlicki – dawna Łemkowszczyzna i kraina światła – Małopolskie
Beskid Gorlicki to niezwykła część Beskidu Niskiego, którą znajdziesz w województwie małopolskim. To wciąż nieodkryte tereny, które nie zostały skażone masową turystyką. Wędrując po Beskidzie Gorlickim warto ruszyć szlakiem dawnych, łemkowskich wiosek, których było tu niegdyś mnóstwo. Ich kres położyła Akcja “Wisła” – tak niesprawiedliwa dla Łemków, w ramach której zostali oni wysiedleni ze swoich domów. Śladami tych wiosek są dawne cmentarze wiejskie, fragmenty domów, liczne przydrożne krzyże i kaplice, a także symboliczne drzwi. Postawiono je w kilku miejscach, w których niegdyś istniały gwarne, pełne życia łemkowskie wioski. Na każdych z tych drzwi opisano historię danej wioski, ale także pokazano dawne mapy i piękne fotografie, przypominające o dawnych mieszkańcach tych terenów. Wyglądają one niesamowicie, bowiem dzisiaj postawione są w miejscach, które z pozoru są puste, zarośnięte bujną roślinnością. Pięknym śladem dawnych wiosek są także liczne drewniane cerkwie, głównie greckokatolickie, które leżą na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Co ciekawe, w Beskidzie Gorlickim znaleźć można aż 5 obiektów UNESCO – cerkwie i kościół – to ewenement na skalę Polski, bowiem taka ilość obiektów UNESCO znajduje się tylko na Ziemi Gorlickiej.
Beskid Gorlicki to także tereny, przez które przechodził front w czasie I wojny światowej. Właśnie dlatego zobaczyć tu można na każdym kroku niesamowite cmentarze wojenne z czasów I wojny światowej, na których pochowano żołnierzy austro-węgierskich i rosyjskich. Najpiękniejszym z nich jest cmentarz wojenny nr 51 – Rotunda. Ukryty przed światem, położony na szczycie góry Rotunda wymaga od wędrowca nieco wysiłku, by do niego dotrzeć. Cisza, spokój, melancholia i zapomniany świat pośród drzew.
Nie można zapomnieć także o tym, że niegdyś Beskid Gorlicki był usiany licznymi szybami naftowymi. Powstawały tutaj liczne kopalnie ropy naftowej, a w Gorlicach w 1854 roku zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. W krajobrazie Beskidu Gorlickiego do dzisiaj znaleźć można ślady dawnego świata czarnego złota. A do tego tereny te są wciąż niezwykle kameralne, dzikie i naprawdę piękne!
Więcej o Beskidzie Gorlickim i jego atrakcjach przeczytasz na naszym blogu we wpisie – Beskid Gorlicki – atrakcje.
Ulanów – polska stolica flisactwa – Podkarpackie – Polska południowa co zobaczyć
Choć większość osób kojarzy flisaków ze spływem Dunajcem i Pieninami, flisacy swoją polską stolicę mają w podkarpackim Ulanowie. To właśnie tutaj od XVI wieku podkapraccy flisacy zaczęli organizować rzeczne spławy towarów, głównie drewna aż do Warszawy I Gdańska. Flisacy byli niegdyś robotnikami sezonowymi, byli to chłopi mieszkający we wsiach nad rzekami, w lecie wiele miesięcy spędzali na wodzie transportując towary na drewnianych tratwach. Od grudnia 2022 flisactwo wpisane jest na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Dzisiaj towary nie są już tu spławiane, ale można wybrać się do Ulanowa do Muzeum Flisactwa, a także na wycieczkę flisackimi galarami po Sanie.
W Ulanowie znajdziesz także 2 urocze drewniane kościoły, które leżą na Szlaku Architektury Drewnianej. Jeden z nich stoi dumnie nieopodal Muzeum Flisactwa, drugi zaś znajdziesz przy cmentarzu. Warto oba odwiedzić, tam także znajdziesz ciekawe elementy związane z lokalnymi flisakami!
Więcej można przeczytać w naszym wpisie – Flisacy – podkarpacki Ulanów.
Świat porcelany – Ćmielów – Świętokrzyskie – Żywe Muzeum Porcelany – Polska południowa co zobaczyć
Miejsce wyjątkowe, które odwołuje się do dawnych tradycji tworzenia luksusowej porcelany. Można tutaj nie tylko poznać historię ćmielowskiej porcelany, ale także zobaczyć na żywo cały proces tworzenia różnych porcelanowych przedmiotów – filiżanek, figurek. Historia manufaktury w Ćmielowie sięga aż 1804 roku – wtedy to powstaje tutaj fabryka i zaczyna się produkcja porcelany – dobra luksusowego i pożądanego dzisiaj przez wielu. Powstaje tutaj nie tylko tradycyjna, biała porcelana, ale także wyjątkowa – różowa oraz zielona!
Na przestrzeni lat miejsce to wyrobiło sobie renomę dzięki oryginalnym, pełnym elegancji wzorom, które dodawały klasy pojawiając się na każdym stole. A w Żywym Muzeum Porcelany możesz nie tylko zobaczyć na żywo cały proces powstawania porcelany, ale także wziąć udział w bardzo ciekawych warsztatach, podczas których możesz np. pomalować własną, porcelanową filiżankę! Działa tutaj także kawiarnia (oczywiście napoje serwowane są w ćmielowskiej porcelanie) oraz sklep firmowy. A w samym mieście od niedawna stoją wielkie porcelanowe filiżanki odwołując się do tutejszych porcelanowych tradycji!
Więcej można przeczytać w naszym wpisie – Województwo świętokrzyskie – Ćmielów.
Krzemionki – dawna kopalnia krzemienia – Świętokrzyskie
Województwo świętokrzyskie poszczycić się może wyjątkowym miejscem, wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Są to Krzemionki – zespół prehistorycznych kopalń krzemienia pasiastego z czasów neolitu i wczesnej epoki brązu. w czasach, gdy nikt jeszcze nie myślał o budowie piramid w Egipcie czy też świątyń megalitycznych na Malcie, w świętokrzyskich Krzemionkach powstawały podziemne kopalnie, szyby i korytarze, w których wydobywano krzemień pasiasty. Wydobycie rozpoczęto jeszcze ok. 4000 lat p.n.e. i eksploatacja trwała do ok. 1600 roku p.n.e.
Wraz z zaprzestaniem eksploatacji…świat o tutejszych kopalniach zapomniał, a w swoje ramiona przejęła je przyroda bujnie porastając te tereny na wieki. Dzisiaj działa tu świetne muzeum, gdzie wraz z przewodnikiem można zwiedzać podziemne korytarze dawnych kopalni. Przyznamy, że to jedno z najbardziej niezwykłych, podziemnych miejsc, które mieliśmy okazję odkryć w Polsce. A przy okazji warto wybrać się tutaj na wycieczkę rowerową przez urokliwe lasy i tereny lessowe!
Więcej można przeczytać w naszym wpisie Województwo świętokrzyskie – Krzemionki.
Winnice i Enoturystyka – Podkarpackie, Małopolskie, Świętokrzyskie, Lubuskie
choć wino kojarzy się głównie z Włochami, Francją, Hiszpanią czy Węgrami, w Polsce poszczycić się możemy wieloma fantastycznymi winnicami, których co roku przybywa, a które zdobywają nagrody i medale na międzynarodowych konkursach. Największe zagłębie wina w Polsce to zdecydowanie województwo podkarpackie i lubuskie, gdzie w tym pierwszym obecnie jest już ponad 200 winnic, wiele z nich najwyższej klasy. Można wybrać się na wycieczkę po winnicach połączoną z degustacją, a jesienią wziąć udział w wielkim święcie, jakim jest winobranie.
Jedną z najpiękniejszych winnic, jakie widzieliśmy i mieliśmy okazję tak odwiedzić, jak i degustować tutejsze wina – jest Winnica Widokowa w Komborni pod Krosnem. W lecie organizowane są tutaj świetne degustacje pod niebem pełnym gwiazd połączone z muzyką na żywo!
Więcej o winnicach można przeczytać w naszym wpisie – Winnice w Krośnie i okolicy.
Schrony kolejowe w Stępinie-Cieszynie i Strzyżowie – Podkarpackie – Polska południowa atrakcje
Miejsca, które miały mieć strategiczne znaczenie w trakcie II wojny światowej. Były częścią składową planu Hitlera, który planował podbicie państw Wschodu, budowanie swojego imperium. Planując “Operację Barbarossa” stworzył on sieć umocnień, w skład których wchodziły Schrony kolejowe na Podkarpaciu – w Stępinie-Cieszynie i w Strzyżowie. To za ich sprawą doszło do tajemnego spotkania Hitlera z Mussolinim, o którym miał nikt się nie dowiedzieć.
Schrony kolejowe budowano, by ukryć pociągi sztabowe i specjalne, które były swoistym centrum dowodzenia. Podróżowały one jedynie nocą, by nie narażać się na atak, zaś w ciągu dnia ukrywały się one w schronach kolejowych. Dzięki temu trudno było wrogom zlokalizować, gdzie w danej chwili znajduje się m.in. Adolf Hitler. Obecnie oba schrony można zwiedzać, a niekiedy organizowane są w nich ciekawe wydarzenia kulturalne, np. koncerty. Akustyka jest wyjątkowa, więc miejsca te nadają się na tego typu wydarzenia!
Więcej o tym można poczytać tutaj – Schrony kolejowe w województwie podkarpackim.
Krosno – Miasto Szkła – Polska południowa co zobaczyć
urokliwe miasto, który za sprawą swojego rynku z podcieniami nazywane jest „małym Krakowem”. Ale Krosno to przede wszystkim miasto szkła! Tutejsze tradycje hutnicze mają już 100 lat i z tej okazji w 2023 roku odsłonięto ciekawy mural na budynku dawnej huty. Do dzisiaj wyroby szklane z Krosna są niezwykle popularne na całym świecie – można je znaleźć nie tylko w Europie, ale także w Chinach, Nowej Zelandii, Australii czy USA.
Podczas wizyty w Krośnie warto wybrać się do niezwykłego muzeum – Centrum Dziedzictwa Szkła, w którym z bliska można zobaczyć cały proces powstawania szklanych dzieł sztuki dzięki ciekawym pokazom przy piecu hutniczym, a także zobaczyć na żywo proces zdobienia szkła. Warto także ruszyć na wycieczkę po okolicach Krosna do pięknego Zamku Kamieniec, który był inspiracją do powstania słynnej „Zemsty” Aleksandra Fredry oraz do Prządek – ciekawych formacji skalnych ukrytych w lesie, z którymi wiąże się ciekawa legenda. Więcej o Krośnie przeczytasz w naszym wpisie Krosno – atrakcje, co zobaczyć w podkarpackim Krośnie.
Wybierasz się w podróż?
- Szukasz inspiracji podróżniczych? Zobacz inne nasze posty! Znajdziesz u nas sporo wpisów z Włoch!
- Zobacz nasze interaktywne przewodniki po Malcie w formie e-booków! Idealne kompendium wiedzy na temat Malty!
- Jesteśmy właśnie w trakcie pisania interaktywnego przewodnika po Rzymie – stay tuned! Jeśli nie chcesz ich przegapić, zapisz się na listę oczekujących, gdzie uzyskasz szczegóły! Listę znajdziesz TUTAJ.
- A może masz ochotę zostawić tu po sobie ślad? Będzie nam bardzo miło, jeśli zechcesz zostawić komentarz pod tym postem! Dzięki temu wiemy, że to, co tutaj piszemy, jest przez Was czytane i że to ma sens 🙂
- Zaglądnij do nas też w social mediach! Tutaj znajdziesz nas na Instagramie, Facebooku i Youtubie!
10 komentarzy
Świetne propozycje 🙂
I raczej mało znane, bez tłumów! 🙂 Polecamy!
Te Krzemionki mi się bardzo podobają 🙂
Fascynujące miejsce i wciąż mało znane – a szkoda! W końcu obiekt UNESCO!
Niektóre z tych miejsc znam 🙂
Tyle pięknych inspiracji, tylko szkoda, że mamy tak daleko! 😉
W końcu tutaj dotrzecie, a wtedy macie garść inspiracji 🙂
Dziękuję za ten wpis. Jesienią też warto ruszyć gdzieś w drogę a Twoje propozycje są super. Parę miejsc znałam a pare ląduje na mojej liście.
Jesień w tym roku wyjątkowo piękna, a pomysłów na lokalne wycieczki sporo, więc miłych wędrówek 🙂
Bieszczady, jakiś mały domek z jaccuzi i cisza i pięknymi widokami, sama się wybieram. Staram się planować wycieczkę co roku. Chociażby na weekend. Tak aby się totalnie wyluzowac.