Mosta na Malcie – Rotunda, z którą wiąże się maltański cud

1,7K

Malta, choć jest malutkim krajem, ma bardzo wiele do zaoferowania z turystycznego punktu widzenia. Choć wielu osobom wydaje się, że na ten maleńki kraj wystarczy ledwie kilka dni, by zobaczyć wszystko, sami jesteśmy zupełnie innego zdania. Pośród najróżniejszych zabytków warto także zwrócić na miasteczko Mosta i tutejszą, słynną Rotundę. Z nią bowiem wiąże się ciekawe wydarzenie, które przez wielu Maltańczyków uważane jest za cud.

W tym wpisie zobaczysz piękną Rotundę w Moście, wejdziesz pod jej kopułę, ale także do podziemi. Zobaczysz  bombę z czasów II wojny światowej i dowiesz się, jakie wydarzenie uznawane jest przez Maltańczyków za cud. Ruszamy na wspólne zwiedzanie Mosty i tutejszej świątyni!

Mosta – gdzie na Malcie położona jest Mosta?

Mosta to jedno z większych miasteczek na Malcie, jeśli weźmiemy pod uwagę ilość mieszkańców – ok. 19 tysięcy. Położona jest w samym sercu Malty, w jej centralnej części, dlatego też podróżując z północy na południe lub wschodu na wschód i odwrotnie, w wielu przypadkach będziesz przejeżdżać przez Mostę. Miasteczko otoczone jest polami uprawnymi, nieopodal znajduje się także Rabat, Mdina, Naxxar. Piękna okolica, którą warto zobaczyć.

Mosta znajduje się na głównej trasie z Valletty do Cirkewwy, dzięki czemu niemal codziennie w godzinach szczytu jest mocno zakorkowana. Jest też świetną lokalizacją do życia, bo gdziekolwiek nie chciałoby się z Mosty dostać, zawsze będzie to podobna odległość. Do tego jest bardzo dobrze skomunikowana z najważniejszymi punktami na Malcie.

Jednak Mosta słynie przede wszystkim ze względu na tutejszą Rotundę! Dlaczego jest ona tak wyjątkowa?

Zobacz nasze przewodniki o Malcie – e-booki o Malcie!

Mosta – rotunda – największa świątynia na Malcie

Na pierwszy rzut oka Mosta Dome czyli tutejsza Rotunda przywoływać może skojarzenie z rzymskim Panteonem. I nic dziwnego, bowiem taki właśnie był cel. Malta miała mieć własny Panteon! Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Moście to prawdopodobnie największy kościół na całej Malcie. Nie da się ukryć, że zdominowała tutejszy krajobraz i widać ją z daleka. Na pewno rzuci się w oczy podczas zwiedzania np. Mdiny – jeden z najbardziej charakterystycznych budynków na całej Malcie.

Wewnętrzna średnica kopuły wynosi ok. 39 metrów, a cała świątynia ma ok. 60m wysokości zewnętrznej. Dlatego tez nie da się jej nie zauważyć podziwiając panoramę Malty. Fasada kościoła posiada portyk z 6 kolumnami jońskimi, a z obu stron kopuły znajdują się dzwonnice.  Wnętrze jest przepiękne, bogato zdobione, ale z umiarem. W wielu miejscach zobaczyć można podobieństwo do rzymskiego Panteonu, szczególnie w środku. Przestrzennie, znajduje się tutaj 8 nisz, a także wykusz, którym wchodzi się do środka, widząc na wprost absydę z głównym ołtarzem. Miejsce, które będzie ucztą dla każdego, kto jest fanem architektury, szczególnie sakralnej.

Jeśli będziesz na Malcie 15 sierpnia, koniecznie wybierz się wtedy do Mosty. Jest to bowiem święto patronki tejże parafii, dlatego też odbywa się wtedy barwny pochód z posągiem patronki oraz piękny pokaz sztucznych ogni. A Maltańczycy wiedzą, jak zaimponować fajerwerkami! Warto także zobaczyć tutejsze obchody w Wielki Piątek. Jedyne w swoim rodzaju!

Mosta – jak powstała tutejsza Rotunda?

Wbrew pozorom, tutejsza rotunda nie była pierwszym kościołem, który stał w tymże miejscu. Początkowo stał tutaj dużo mniejszy kościół, wybudowany początkie XVII wieku, nazywany Ta’Ziri. Dzisiejszy kościół, znany lokalnie także jako Mosta Dome, został zaprojektowany przez maltańskiego architekta Giorgio Grognet de Vasse. Był to projekt neoklasyczny, który oparty został na rzymskim Panteonie – stąd uderzające podobieństwo. Tak też początkiem lat 60 XIX wieku zastąpiono (budowa trwała 28 lat) starą, renesansową świątynię nową – Rotundą, którą podziwiać możemy do dzisiaj.

Mosta – wydarzenie uznane za cud – rotunda w Moście

Oprócz tego, że sama świątynia robi wrażenie, Rotunda znana jest także ze względu na “cud”, który się tutaj wydarzył podczas II wojny światowej. Malta w czasie wojny była wystawiona na próbę – ciężko wyrazić w liczbach ilość bombardowań, których ofiarą była Malta. Przez wrogów traktowana była nie tylko jako “lotniskowiec” Wielkiej Brytanii, ale także jako brama do Afryki. Tak też Mosta również stała się ofiarą bombardowań.

W 1942 roku Luftwaffe zrzuciło na Rotundę w Moście 3 bomby. 2 z nich odbiły się, nie eksplodując, trzecia z nich – potężna 500 kilogramowa bomba przebiła kopułę kościoła i wpadła do środka, gdzie właśnie ok. 300 osób czekało na wieczorne nabożeństwo. Cud polegał na tym, że bomba ta, choć przebiła kopułę i runęła na posadzkę kościoła…nie wybuchła. Od tej pory Maltańczycy uznają to za cud.

Dzisiaj w zakrystii podziwiać można replikę bomby. 

Zwiedzanie Rotundy w Moście – informacje praktyczne

Rotunda w Moście nie jest otwarta dla zwiedzających codziennie, warto o tym pamiętać, wybierając się tutaj na zwiedzanie. Przede wszystkim nie ma możliwości zwiedzania w czasie nabożeństw, a zwiedzanie jest możliwe w ściśle określonych godzinach.

Kiedy można zwiedzać Mosta Dome?

• od poniedziałku do piątku od 9:30 do 17:30
• w soboty od 9:30 do 16:30
• w niedziele od 12 do 16:30.

Wstęp jest płatny. Biletu wstępu:

• Bazylika – 2 euro
• World War II Shelter – 2 euro
• Portyk i galeria we wnętrzu bazyliki – 3 euro
• Dzieci poniżej 12 roku życia – wstęp wolny

Można także skorzystać z tzw. biletów combo, dzięki którym zaoszczędzi się kilka euro:

• Bazylika + World War II Shelter – 3 euro
• Bazylika + World War Shelter + Portyk i galeria – 5 euro.

Bilety można kupić w kasie przy wejściu do Bazyliki. Płatność wyłącznie gotówką. Z naszej perspektywy najlepszą opcją jest kupno biletu Combo na wszystkie atrakcje, bo każda z nich robi wrażenie i warta jest zobaczenia. W zakrystii można także oglądnąć film, który opowiada historię kościoła, także w języku polskim. 

Zwiedzając Rotundę w Moście pamiętaj o zakryciu ramion i kolan – ostatecznie jest to świątynia i trzeba być odpowiednio ubranym. Niestety z racji tego, że Mosta znajduje się w takim, a nie innym miejscu – tj na trasie lądowania i startu samolotów, bardzo ciężko uzyskać zgodę na lot dronem dookoła Rotundy. Od tylnej strony Rotundy można zostawić swoje auto/skuter – jest dużo łatwiej niż od przodu Rotundy. 

World War II Shelter – podziemie Mosty

Jak już wspominaliśmy wielokrotnie, Malta była ofiarą bombardowań w czasie II wojny światowej. Strategiczna lokalizacja Malty miała bowiem ogromne znaczenie tak dla Niemców, jak i Włochów. Maltańczycy musieli przetrwać nie tylko bombardowania, ale także blokady dostaw, m.in. żywności. Za swoje zasługi w czasie II wojny światowej Malta otrzymała od króla Jerzego VI odznaczenie – Krzyż Jerzego, które dzisiaj zobaczyć możesz na fladze Malty.

W czasie II wojny światowej mieszkańcy Malty musieli ukrywać się, by przetrwać liczne bombardowania. Tak też powstały podziemne schrony, które można tutaj zobaczyć, tuż pod Rotundą. Wraz z początkiem wojny, na Malcie nie było zbyt wielu schronów. Jednak z czasem, wraz z nasileniem bombardowań, zaczęto kuć w skałach, by mieszkańcy mogli znaleźć schronienie.

W tutejszym schronie w Moście można zobaczyć bardzo ciekawą wystawę i przejść kawałek podziemnym korytarzem. Znajdują się tutaj przedmioty codziennego użytku, lokalne rzemiosło, łóżka i bardzo ciekawa wystawa. Będąc w Moście trzeba tutaj koniecznie zaglądnąć.

Ta’ Bistra Catacombs – katakumby w Moście

Ta’Bistra Catacombs to największy zespół katakumb, znaleziony do tej pory poza Rabatem. O ile te w Rabacie, m.i.n katakumby św. Pawła robią ogromne wrażenie, Ta’Bistra Catacombs może nieco rozczarować, szczególnie po zobaczeniu tych w Rabacie. Głównie dlatego, że znajdują się one w hali przykrytej dachem, po której spaceruje się specjalnie wyznaczoną ścieżką, która jest odgrodzona od katakumb barierką. Tutaj więc można wejść zaledwie do kilku katakumb.

Katakumby te służyły niegdyś jako grobowce z osobnymi wejściami. Pochodzą najprawdopobodniej z IV wieku naszej ery. Miejsce to składa się z 57 grobowców, rozmieszczonych w 16 komorach. W XX wieku nad grobowcami powstała farma, a w samych katakumbach…przechowywane mieć były zwierzęta! To i wiele innych czynników sprawiły, że katakumby odniosły wiele szkód.

Ta’Bistra catacombs zostały po raz pierwszy zarejestrowane jeszcze w XIX wieku, jednak badania rozpoczęto dopiero w 1. połowie XX wieku. Niedługo potem zostały one przykryte…drogą! Dopiero XXI wiek przyniósł kolejne badania i eksplorację tego miejsca, a także zainteresowanie ich zebezpieczeniem. Przez lata zaś tutejsza okolica była mocno eksploatowana, rozbudowywana, co bez wątpienia wpłynęło na tutejszy katakumby i ich stan.

Z racji pandemii Ta’Bistra catacombs są tymczasowo zamknięte i zwiedzanie możliwe jest jedynie raz na jakiś czas, w specjalnie wyznaczone dni otwarte. 

Bilety:

• Dorośli – 5 euro
• Młodzież (12-17), Seniorzy (60+),  Studenci – 3,50 euro
• Dzieci (6-11) – 2,50 euro
• Poniżej 6 roku życia – wstęp wolny

Nie zapomnij także o spacerze po uroczych uliczkach Mosty! Jest niezwykle urokliwa, a zdecydowanie trudno w tutejszych uliczkach spotkać tłumy turystów!

WYBIERASZ SIĘ W PODRÓŻ?

• Szukasz inspiracji podróżniczych? Zobacz nasz post – Malta atrakcje – co warto zobaczyć na Malcie! Nie zapomnij także o tym co zobaczyć na Gozo?
• Nie zapomnij także o wpis podróż na Maltę – poradnik praktyczny – wszystko co musisz wiedzieć przed podróżą w którym znajdziesz mnóstwo informacji, jak zorganizować własną podróż na Maltę!
• Jeśli zastanawiasz się, jakie są aktualne obostrzenia covidowe na Malcie – koniecznie sprawdź nasz wpis Malta Covid, który na bieżąco aktualizujemy!
• Zobacz także nasze filmy z Malty, w którym zabierzemy Cię w wirtualną podróż przez ten wyjątkowy kraj – nie zapomnij zasubskrybować nasz kanał na Youtube, byś dostał powiadomienie o nowych vlogach!
• A może masz ochotę zostawić tu po sobie ślad? Będzie nam bardzo miło, jeśli zechcesz zostawić komentarz pod tym postem! Dzięki temu wiemy, że to, co tutaj piszemy, jest przez Was czytane i mamy dodatkową motywację!
• Zaglądnij do nas też w social mediach! Tutaj znajdziesz nas na Instagramie, Facebooku i Youtubie!